به گزارش «فرهیختگان»، حسینعلی حاجی‌دلیگانی، عضو هیات‌رئیسه و نماینده مردم شاهین‌شهر، میمه و برخوار در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» به تشریح نکات طرح شفافیت آرا که پیش از انتخابات ازجمله وعده‌های نمایندگان برای ورود به مجلس بود، پرداخت که مشروح آن در ادامه آمده است.
کلیات طرح‌شفافیت در کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس تصویب شد و به مرکز پژوهش‌ها رفته تا جزئیات آن بررسی شود، نظر شما درباره جزئیات و نقاط ضعف و قوت این طرح چیست؟
درمجموع شفافیت امروز در جامعه ضرورت است و این مساله خصوصا باید از دستگاه‌های حکومتی شروع شود، در این بین به نظر می‌رسد مجلس با توجه به ویژگی‌هایی که دارد باید پرچمدار شفافیت شود که در این زمینه الحمدلله طرح شفافیت مجددا تهیه شده و کلیات آن در کمیسیون رای آورده است. درمجموع هیچ نکته منفی در این طرح نمی‌بینم، البته اشکالات وجود دارد و می‌توان با پیشنهادهای سازنده و درست برطرف کرد اما آنچه از همه مفیدتر است؛ یک شروعی برای ایجاد شفافیت در کشور است که از شفافیت آرا و نمایندگان مجلس شروع شود و به دیگر بخش‌ها سرایت کند.
مباحث کمیسیون‌ها، مذاکرات و رای نمایندگان شامل طرح شفافیت است
درصورت تصویب این طرح در مجلس، چقدر از اقدامات نمایندگان شفاف می‌شود؟
این موضوع بستگی به نوع پیشنهادهایی که ارائه و مصوب شود، دارد؛ ما معتقد هستیم اولین حرکت باید بحث شفافیت‌آرا باشد و بعد از آن شفافیت در مباحث کمیسیون‌ها، مذاکرات و رای نمایندگان را نیز شامل شود، همچنین برای ادامه این طرح هزینه‌های مجلس و نحوه حضور و غیاب نمایندگان و نوع فعالیت‌هایی که نمایندگان ملت دارند هم می‌تواند مشمول این طرح قرار گیرد.
در طرح اولیه بیان شده بود اگر 15 نماینده درخواست دهند رای‌گیری مخفی شود، این اتفاق خواهد افتاد، آیا این نقض شفافیت نیست؟
بالاخره برخی موارد ممکن است باشد که ملاحظاتی دارد و می‌تواند به همین سرعت عمل شود، معمولا امری که برخلاف‌رویه باشد به جز در موارد استثنایی رای نمی‌آورد یعنی وقتی اصل را بر شفافیت آرا می‌گذارید عکس آن معمولا رای نمی‌آورد، مگر مورد استثنایی که مجلس به این جمع‌بندی برسد.
درحال حاضر نیز فرض بر عدم‌شفافیت است لذا وقتی می‌خواهید یک رای‌گیری را شفاف کنید معمولا رای نمی‌آورد و مقاومت می‌شود، آن زمان هم عکس این اتفاق خواهد افتاد.
تصویب طرح شفافیت هزینه‌های عملکرد غیرشفاف را بالا می‌برد
یعنی وقتی شفافیت‌آرا وجود داشته باشد، ترس و دلهره‌ای که برخی دارند ریخته می‌شود و تبدیل به هنجار و فرهنگ می‌شود و هرکسی بخواهد عکس شفافیت یا به‌عبارتی به عدم‌شفافیت عمل کند طبیعتا هم هزینه‌ها بالا می‌رود و هم معمولا رای نمی‌آورد.
اگر رای نمایندگان به خودشان ازجمله رای به اعتبارنامه مطرح باشد، آیا همچنان رای‌ها مخفی است یا شفاف خواهد شد؟
خیر. بعید می‌دانم این موارد شفاف نباشد و همچنان غیرشفاف بماند. البته شفافیت می‌تواند از بقیه موارد شروع شود و کم‌کم وقتی تبدیل به فرهنگ و هنجار شفافیت شد، نتیجه سبب می‌شود خود به خود به بقیه بخش‌ها نیز سرایت کند.